جذب 1

مراد از جذب چیست و به چه چیز باید جذب نماییم؟

همانگونه که آهن ربا، با داشتن خاصیت مغناطیسی، می‌تواند براده‌های آهن را به خود جذب کند، در انسان نیز خواص و نیروهای خاصی وجود دارد که او را به یک منبع مولد و پویای جذب و دفع فعال تبدیل کرده است.
نیروهای مغناطیسی خاصی همچون: عشق، محبت، صفا و صمیمیت، همگی از جمله خواص منحصر به فرد انسانند که موجب گرایش سایر همنوعان به وی می‌شوند.

 

شرایط جذب

انسان، درست مثل آهن ربا، با سه شرط می‌تواند  جذب کند:
اول: آنکه خاصیت آهن ربایی خود را شناسایی، حفظ و تقویت نماید.
دوم: آن که در مدار و محور جذب و کشش واقع شود.
و سوم: آن که مخاطبانی متناسب جذب با این قبیل خواص انسانی پیدا نموده و بخود جذب نماید. (یافتن دلهای مستعد و آماده)

 

مراد از جذب

به هر حال در این خصوص، لازم به ذکر است که هر چند معنای اصطلاحی جذب ، یعنی آن که فرد یا افرادی را برای پیوستن به جمع جوانان و نوجوانان مسجدی ترغیب و متمایل نماییم، اما در اصل، مراد از جذب، در اجرای یک پروسه تربیتی هدف دار در واقع یعنی تشنه کردن مخاطب برای تلاش و حرکت در این مسیر خطیر جذب یعنی رغبت انگیزی در مخاطب برای فعالیت در گروه و نیز وارد نمودن تلنگر لازم در او، همراه با کشش و کوشش مناسب و لازم.

 

جذب مرحله اصلی

جذب در واقع مرحله اصلی  و بستر تحقق مراحل تثبیت و رشد است. در این باره تا به حال، در بین ما اینگونه مرسوم بوده است که افراد، قبل از شروع مرحله جذب، ابتدا به آموختن و تحصیل فنون ارتباط موثر، مخاطب شناسی جوان و نوجوان و روش تبلیغ و سایر مسایلی از این دست می‌پرداخته‌اند اما در این مجال، لازم به یادآوری است که در مکتب تربیتی اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) ، جذب، در وهله نخست و در بدو امر یک مسئله درونی، باطنی و فردی به شمار می‌آید که مربی باید قبل از تحصیل مراتب بیرونی آن، حتما ابتدا به تهذیب نفس و پالایش و صیقل روح خود در این زمینه بپردازد.

بر این اساس وقتی که از درون کسی نور ساطع گردید، دیگر بدون شک دوستداران روشنایی و نور قطعا به سمت او متمایل و راغب خواهند شد.
به تعبیر زیبای مرحوم نراقی در طاقدیس:

نفس خود ناکرده تسخیر‌ ای فلان / چون کنی تسخیر نفس دیگران

نفس را اول برو در بند کن / پس برو آهنگ وعظ و پند کن

 

دانش آموز به چه چیز جذب می‌شود؟

همچنین سئوال مهم دیگر در این رابطه، آن است که بدانیم   مربی باید دانش آموز را به چه چیزهایی جذب نماید؟

در پاسخ به این سئوال نیز، ابتدا لازم به یادآوری است که مربی نباید افراد را به خودش جذب کند، بلکه او در این بین تنها به منزله‌ی پلی است که متربیان با پا گذاشتن و عبور از آن، به مسیر بندگی و عبودیت می‌رسند و به اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) وصل می‌شوند. بنابراین مربی برای جذب هرگز نباید به معرفی خود و صفات و فضایلش بپردازد، بلکه آنچه که در جریان اجرای فرآیند تربیتی ، بیش از همه دانش آموزان را جذب خواهد کرد، در وهله نخست بیش از همه، تبعیت و الگوبرداری دقیق فرد مربی از سیره‌ی عملی و رفتاری اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) و تقید واقعی او به رعایت موازین شرعی و دستورات دین مقدس اسلام است.

به دیگر سخن آنکه اسلامی بودن باید ملکه‌ی دائم زندگی مربی باشد نه اینکه تنها با هدف جذب دیگران در گروه، عمل به دستورات دین و موازین اخلاق را در معرض دید و مرئای مخاطبان قرار دهید.

علاوه بر این، نکته حائز اهمیت دیگری که  اثر گذاری فرآیند جذب را همواره دو چندان خواهد کرد، رعایت اصل اخلاص و رنگ آمیزی الهی به کل جریان کار و نیز خیرخواهی ناصحانه مربی در راه سعادت و هدایت انسانهاست.

 

 

مخاطبین داوطلب :
به آن دسته از مخاطبین اطلاق می‌گردد که داوطلبانه به مسجد  مراجعه و خواستار عضویت و فعالیت در گروه‌های تربیتی مسجد گردیده‌اند. (لازم به ذکر است مساجد معمولا تا کنون با این دسته از مخاطبان مواجه بوده اند) در برخی مساجد امکان دارد بعض افراد در مسجدعضو باشند اما در برنامه ها  شرکت نکرده و یا فعال نباشند از این رو مسئولین این مساجد موظفند برای عضویت این افراد در گروهها برنامه‌ریزی کرده و تمام افراد را در این گروه‌ها سازماندهی نمایند.

2-   مخاطبین  غیر داوطلب :
به آن دسته از مخاطبین اطلاق می‌گردد که مسجد  به صورت هدفمند با روش‌های مناسب اسلامی از جمله آگاهی دادن و رفع شبهات در راستای اهداف الهی اقدام به جذب و دعوت آنان برای عضویت در مسجد  می نمایند.
با توجه به ظرفیت مسجد و برنامه ریزی تربیتی اثر بخش، اولویت بندی در انتخاب مخاطبین برای جذب، یکی از نکات مهم است . چرا که ایجاد تغییر در روحیه و شخصیت نوجوانان و جوانان  تا حدودی آسانتر است .
مراحل جذب :
فرایندی است که داوطلبین با برنامه‌ریزی مناسب به حضور در برنامه‌های مسجد  جذب (دعوت) می‌گردند. این مراحل به دو دسته تقسیم می گردند.
الف ) مراحل مقدماتی
ب ) مراحل تکمیلی  

 

 

الف ) مراحل مقدماتی :
به مراحلی گقته می‌شود که لازم است پیش از شروع کار جذب بعنوان فراهم کننده زمینه و مقدمات کار به آنها توجه نمود. مراحل مقدماتی جذب را می توان به شرح زیر برشمرد؛
1-   تعیین فرد یا تیم مستعد برای جذب.
2-   تربیت و آموزش های تخصصی جذب.
3-   شناسایی و بررسی اماکن جمعیت هدف.