روخوانی الف (4)
الف مــدّی
هر گاه بعد از حرف مفتوح ، الفی قرار گیرد (ــَــ ا) این الف باعث دو برابر مدّ و کششِ صدای فتحه می شود و لذا به آن ( الف مدّی ) میگویند.
در قرآن های با رسم الخط فارسی ، فتحه قبل از الفِ مدّی را به صورت ایستاه علامت گذاری کرده اند (ــٰــ ا) تا نشانگر تلفظ فتحه با صدای کشیده باشد .
…
صدای الف مدّی نزد تمامی حروف یکسان نمی باشد ، بعد از هشت حرف(خ – ص – ض – ط – ظ – غ –ق-ر) به صورت درشت و غلیظ ( شبیه صدای ( آ ) در فارسی ) و بعد از بیست حرفِ دیگر به صورت نازک و رقیق ادا میشود . این بدان علت است که الف مدّی از نظر حالت ، همیشه تابع حرفِ ماقبل می باشد ، حروفی که نازک و رقیق تلفّظ میگردند ، الف مدّی بعد از آن نیز نازک و رقیق ادا می شود و حروفیی که درشت و غلیظ تلفّظ میگردند ، الف مدّی بعد از آنها نیز درشت و غلیظ ادا می شود . مانند :
تمرین : کلمات ذیل یک بار به صورت تفکیک و بار دیگر به صورت ترکیب نوشته شده ، آنها را بخش بخش بخوانید.
نکته : در کتابت اوّلیّه ، الف مدّی بعضی از کلمات را به جهاتی نمی نوشتند ، بعد ها که قرآن را برای صحّت تلاوت علامت گذاری کردند ، در چنین مواردی بعضی با اضافه کردن یک الف کوچک در کنار فتحه ( ــَـــٰـ ) و بعضی دیگر با ایستاده نوشتن فتحه (ــــٰـــ) لزوم تلفظ الف مدّی را روشن ساختند ، در قرآن با رسم الخط فارسی از روش دوم (ــــٰـــ) استفاده می شود ، مانند :
هٰذٰا – ذٰلِکَ – سَمٰوٰاتِ – اٰبٰاءُ – قِیٰمَهِ
یاء مــدّی
هر گاه بعد از حرف مکسور ، حرف یاء قرار گیرد (ــــِــ ی) این یاء باعث دو برابر مدّ و کشش صدای کسره می شود و لذا به آن ( یاء مدّی ) می گویند .
در قرآن با رسم الخط فارسی ، کسره قبل از یاء مدّی را به صورت ایستا علامت کرده اند (ــــٖـــ ی) تا نشانگر تلفظ کسره با صدای کشیده باشد .
صدای یاء مدّی نزد تمامی حروف یکسان و همانند صدای ( ایـ ) در فارسی اما با کشش بیشتر می باشد ، مانند :
تمرین : کلمات ذیل یک بار به صورت تفکیک و بار دیگر به صورت ترکیب نوشته شده ، آنها را بخش بخش بخوانید.
واو مــدّی
هر گاه بعد از حروف مضموم ، حرف واو قرار گیرد ( ــُــ و ) این واو باعث دو برابر مدّ و کششِ ضمّه می شود و لذا به آن ( واو مدّی ) می گویند .
شکل واو مدّی در قرآن ها با رسم الخط فارسی با عربی هیچگونه تفاوتی با هم ندارند .
صدای واو مدّی نزد تمامی حروف یکسان و همانند صدای ( اُو ) در فارسی امّا با کشش بیشتر می باشد، مانند:
تمرین : کلمات ذیل یک بار به صورت تفکیک و بار دیگر به صورت ترکیب نوشته شده ، آنها را بخش بخش بخوانید.